دیسک ترمز
:دیسک ترمز یا دیسک چرخ
کلیدی‌ترین قطعه‌ی به‌کار رفته در ترمزهای دیسکی است. همه‌ی خودروها، از خودروهای سواری گرفته تا ماشین‌های جنگی، از این سیستم برای متوقف شدن استفاده میکنند. در برابر این ترمزها، ترمزهای کاسه‌ای قرار دارند. نکته‌ی مهم این است که نمونه‌های دیسکی به‌شدت عملگراتر از رقبای کاسه‌ای خود هستند. امروزه اکثر ماشین‌ها برای مهار هر دو محور چرخ‌هایشان و یا فقط برای مهار محور جلویی از سیستم دیسکی استفاده میکنند. سیستم ترمز دیسکی از دیسک چرخ،لنت،پیستون و کالیپر تشکیل شده است
:دیسک ترمز
دیسک ترمز قطعه‌ای است که با وارد آوردن فشار بر المان‌های حرکتی خودرو، موجبات توقف آن را فراهم میکند. با توجه به نقش قطعه‌ی دیسک در متوقف شدن ماشین، می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین قطعات ایمنی ماشین دانست.
تمام قطعه‌های داخلی و جز‌به‌جزء المان‌های جانبی خودرو همگی روی تجربه‌ی نهایی سواری و البته ایمنی ماشین تاثیر می‌گذارند.
با این حال، قطعه‌ی دیسک از آن قطعه‌ها است که آسیب دیدنش شوخی‌بردار نیست؛ این در حالی است که اگر قطعه‌ی دیسک دچار مشکل شود، جان خودتان، سایر سرنشینان و حتی رانندگان خودروهای دیگر نیز به خطر می‌افتد.
به جز قطعه دیسک، قطعه‌ی کالیپر نیز از دیگر اجزای کلیدی به‌کار رفته در ساختار دیسکی است که برخلاف قطعه‌ی دیسک، به قسمت ثابت سیستم حرکت متصل است. این دو قطعه در نهایت با هماهنگی یکدیگر، سرعت ماشین را کاهش داده و در نهایت موجبات توقف کامل آن را فراهم می‌آورند.
جنس این قطعه میتواند فولاد،آهن،چدن و یا آلومینیوم باشد.که هرکدام از این ها طول عمر و عملکرد متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند.جنس این قطعه از نکات مهم و قابل توجه آن است
نوع مواد اولیه از نوع مقاوم باشد تا برابر اصطکاک زیاد بتواند تحمل بیشتری داشته باشد.
هرچه طول ترمز کمتر باشد عمر دیسک نیز بیشتر میشود.
بعضی ها این قطعه را به نام چرخ ترمز و یا دیسک چرخ می‌شناسند؛ اما نامی که اکثر مردم به این قطعه‌ی کوچک دایره‌ای شکل داده‌اند “دیسک ترمز” است؛ قطعه‌ای که نقش اصلی در متوقف ساختن خودرو را برعهده می‌گیرد. این قطعه‌ی دوار درست همراه با چرخ‌ها می‌چرخد و اگر از چرخش بایستد، چرخ‌ها را نیز از حرکت بازمی‌دارد.
اگر نتوانستید قطعه‌ی دیسک را حوالی چرخ‌ها پیدا کنید، کافی است لنت بیابید و سپس در قسمت مقابل آن به‌دنبال یک قطعه‌ی ماشینکاری شده بگردید که از جنس چدن یا سرامیک ساخته شده تا در برابر اصطکاک آسیب‌پذیر نباشد. لنت‌هایی که در برابر قطعه‌ی دیسک قرار گرفته‌اند با کمک فاکتور اصکاک و نهایتا با اثر‌‌گذاری روی قطعه‌ی دیسک، خودرو را متوقف میکنند. فرایند توقف با فشرده شدن پدال ترمز توسط راننده آغاز شده و با فشرده شدن دیسک به پایان می پذیرد .
کاربرد دیسک چرخ برای توقف خودروها است که پس از فشار دادن پدال ترمز لنت ها را با دیسک درگیر میکند و باعث توقف حرکت چرخ ها و در نتیجه خودرو میشود در این فرایند لنت توسط فشار روغن به دیسک برخورد میکند و پس از مدتی باعث فرسایش و در نتیجه خرابی دیسک میشود.یکی از نشانه های خرابی دیسک افزایش طول ترمز است.
انواع دیسک ترمز
با نظر به مدل های خودروها و فرایند حرکت ما چند مدل دیسک چرخ داریم.
برای مثال دیسک آهنی یا معمولی، قطعه‌ای است که دوام نسبتا کم‌تری دارد و در مناطق گرم و خشک زود از کار می‌افتد.
دیسک خنک شونده، نوع مدرنی از انواع دیسک ترمز است که در آن شیارهای خنک کننده تعبیه شده است. همان طور که از نام این قطعات پیداست، این دیسک‌ها با خنک کردن خودشان عمر مفید خود را افزایش می‌دهند.
به عنوان مثال تمام خودروهای تجاری و سنگین ب توجه به زیاد بودن مسیرهای طی شده در مدت کوتاه از این دیسک ها استفاده میکنند تا دمای دیسک چرخ خیلی بالا نرود و طول عمر بیشتری داشته باشد
.
دیسک چرخ سورخ دار، قطعه‌ای است که میتواند گازها و ذرات به وجود آمده‌ی ناشی از اصطکاک را از خود دور کند و بدین ترتیب اندکی از بار فشار اصکاک کم کند.
دیسک شیار‌دار نیز ساز‌و‌کاری مشابه دارد؛ اما، برای کم کردن بار فشار، گازهای به وجود آمده‌ی ناشی از اصطکاک را از راه شیارهایش در محیط پراکنده میکند.
اگر یک قطعه‌ی دیسک چرخ هم سوراخ داشته باشد و هم شیار آن را مختلط می‌گوییم.
دیسک ترمز در ماشین‌های سنگین چه تفاوتی با دیسک ترمز خودروهای سبک دارد؟
اگرچه ماشین‌های سنگین به اندازه‌ی سبک شتاب نمی‌گیرند، وزن بالای آن‌ها باعث میشود که برای متوقف شدن نیاز به یک قطعه‌ی دیسک قدرتمند داشته باشند.
کلیت قطعه‌ی دیسک ترمز در خودروهای مختلف فرق چندانی با یکدیگر نمی‌کند. اصولا هرچه خودرو مدرن‌تر باشد، قطعه‌ی دیسکی که روی آن نصب شده از نظر ساختار پیشرفته‌تر خواهد بود.
تفاوت دیگری که قطعه دیسک در ماشین‌های سبک با سنگین دارد، جنس پلیمر‌های کربنی است که در کنار آلیاژ چدن، مقاومت قطعه دیسک را افزایش می‌دهند.
خرابی دیسک چرخ جز مهم ترین نکاتی است که رانندگان باید در مورد آن اطلاعاتی معمولی داشته باشند چرا که در ایمنی ترمز سرنشینان و دیگران تاثیر گذار است
عوامل زیر دلیل خوردگی،سایش و پایین آمدن طول عمر دیسک چرخ هاست که باید به آن ها توجه ویژه ای داشته باشید
- ترمز گرفتن پیاپی و رانندگی در شرایطی که ترمز گرفتن پیاپی را طلب میکند؛
- توجه نکردن به تعویض به موقع لنت ترمز؛
- انتخاب لنت ترمز بی‌کیفیت برای جایگذاری در ساختار خودرو.
و در آخر باز هم تاکید به نقش مهم و ایمنی این قطعه در سیستم ترمز ماشین میکنیم